Magnesium: Het verwaarloosde mineraal

Magnifiek magnesium
Geschreven door Katherine Czapp
Donderdag 23 september 2010, 14:43 uur
Het verwaarloosde mineraal, we kunnen niet leven zonder magnesium
Vertaling: Lia Keizer

Lees dit artikel in het Kroatisch en hier in het Engels (originele tekst).

Magnesium is een aardalkalimetaal, het achtste meest voorkomende mineraal dat gevonden is in de aardkorst. Vanwege de directe oplosbaarheid in water is magnesium, na natrium en chloride, het derde meest voorkomende mineraal in zeewater. In het menselijk lichaam is magnesium het elfde meest overvloedige element, twee gram na massa-meting. In het lichaam wordt de meeste magnesium aangetroffen in het skelet en de tanden – tenminste 60 tot 65 procent van het totaal. Bijna het gehele restant vind je in de spierweefsels en cellen terwijl slechts één procent is opgenomen in ons bloed.

Het belang van magnesiumionen voor het leven zelf alsook voor een algemene stralende gezondheid is moeilijk te overschatten. Magnesium is nodig om de ‘levensvonk’ aan metabolische functies te geven waaronder de totstandbrenging van energie en het transport ervan (ATP, de fundamentele energie-eenheid van het lichaam). Het is nodig voor de vorming van eiwitten – de nucleïnezuur-chemie van het leven – RNA en DNA, in alle bekende levende organismen. In planten is het magnesium ion aanwezig in elke molecuul van chlorofyl, dat van vitaal belang is voor de vorming van energie uit zonlicht. Magnesium is voor zowel dieren als planten essentieel en betrokken bij letterlijk honderden enzymatische reacties die van invloed zijn op vrijwel alle aspecten van het leven.

Elke cel in het lichaam vereist voldoende magnesium om te kunnen functioneren, anders zal de cel vergaan. Sterke botten en tanden, evenwichtige hormonen, een gezond zenuwstelsel en cardiovasculair systeem, goed functionerende ontgiftingskanalen en nog veel meer zijn afhankelijk van een voldoende hoeveelheid magnesium op cellulair niveau. Zacht weefsel bevat de hoogste concentratie aan magnesium in het lichaam, inclusief de hersenen en het hart, twee organen die een grote hoeveelheid elektrische activiteiten produceren en die vooral gevoelig kunnen zijn voor een magnesium tekort.

Magnesium werkt samen met calcium om elektrische impulsen in de cellen te reguleren – de magnesium concentratie in de gezonde cellen is tienduizend maal groter dan calcium en er zijn cruciale redenen voor deze bescherming. Cellulaire calciumkanalen zorgen voor toelating van dat mineraal in de cel voor zolang als nodig is om een impuls te verrichten; zodra de taak volbracht is geeft magnesium onmiddellijk de aanzet tot verwijdering. Deze waakzaamheid is nodig om calcium ophoping in de cel te voorkomen wat gevaarlijke hyper-prikkelbaarheid, verkalking, cel disfunctie en zelfs celdood zou kunnen veroorzaken. Wanneer er een teveel aan calcium in de cel komt als gevolg van onvoldoende magnesium dan is er een te lang aanhoudende spiersamentrekking en dan lijden we bijvoorbeeld, in milde gevallen, aan samentrekkingen en zenuwtrekkingen/tics. Als een magnesiumtekort chronisch wordt lijden we aan symptomen van hart- en vaatziekten zoals angina pectoris, hoge bloeddruk en hartritmestoornissen, migraine, hoofdpijn, pijnlijke menstruatieklachten of spasmen en contracties; kenmerken van astma.

Magnesium werkt als een natuurlijke calcium kanaal blokker en is verantwoordelijk voor ontspanning – tegen calcium’s samentrekkingen/contracties. Dus magnesium is van cruciaal belang voor het gezond functioneren van ons parasympathische zenuwstelsel. Het is misschien moeilijk te geloven maar onze lichamen zijn in hoofdzaak eigenlijk ontworpen om te functioneren in een kalme, ontspannen parasympathische staat, in plaats van in een bloedstollende, stress- en adrenaline-gedreven manier van een sympatisch dominant zenuwstelsel dat vandaag de dag bijna gewoon is voor velen van ons en dat een grote hoeveelheid magnesium nodig heeft.

Magnesium is zo belangrijk voor zo veel vitale lichaamsfuncties en het tekort is zo volledig betrokken bij zo vele ziekten dat meerdere onderzoekers magnesium een wonder hebben genoemd vanwege zijn vermogen om tal van aandoeningen op te lossen of te verbeteren. De gangbare lijst van aandoeningen met een directe en bevestigde relatie tot een chronisch en acuut magnesiumtekort is lang en bevat veel ziekten waarvan de conventionele medische behandeling in het algemeen niet een magnesiumtekort aanpakt (zie hieronder). Lopend onderzoek belooft verdere associaties tussen magnesiumtekort en andere ziekten te onthullen.

Magnesium tekort is endemisch
Helaas is het moeilijk om ons lichaam betrouwbaar te voorzien van voldoende magnesium, zelfs via een goed, evenwichtig gezond voedingspatroon. Ten eerste is de moderne landbouw voorstander van universeel gebruik van NPK meststoffen (stikstof, fosfor en kalium). Zowel kalium als fosfor zijn in de bodem antagonisten (tegenstanders) van magnesium en in een kalkhoudende bodem creëren ze een relatief magnesium tekort (de aanwezige magnesium is gebonden en daarom niet beschikbaar voor het gewas). In zand en leemachtige gronden die licht zurig zijn is vaak een echt magnesium tekort omdat het magnesium uit de bodem spoelt en daardoor niet beschikbaar is voor het gewas. Deze uitspoeling komt ook voor in reactie op zure regen. In feite is magnesium een van de meest verarmde mineralen in bedrijfsbodems. Om het nog erger te maken; er worden voortdurend nieuwe gewas hybriden geïntroduceerd die gekweekt zijn om op deze mineraal-uitgeputte bodems te overleven. Het is vanzelfsprekend dat als deze mineraal-arme gewassen door dieren of door ons gegeten worden dat ze vroeg of laat ziekten veroorzaken. Hoewel biologische gekweekte gewassen beter zouden moeten zijn qua voedingswaarde is dit niet altijd het geval en voor uw eigen gezondheid loont de moeite om te weten hoe uw boer de mineralen op zijn velden aanvult.

“Weet u dat vandaag de dag de meesten van ons last hebben van gevaarlijke voedingstekortkomingen die niet eerder verholpen kunnen worden voordat de bodem waaruit ons voedsel komt weer in balans wordt gebracht met de juiste mineralen? Het alarmerende feit is dat het voedsel (fruit, groenten en granen) dat nu groeit op miljoenen hectare grond die niet genoeg bepaalde mineralen bevatten, ons uithongert – hoeveel we er ook van eten. De waarheid is dat ons voedsel enorm in waarde varieert en sommige zijn niet de moeite waard om als voedsel te eten.“ Deze waarschuwing komt van het 74th Congress, 2e sessie, Senaat documentnummer 264 uit 1936. Het is echt ontnuchterend om te weten dat zeventig jaar geleden de daling van de mineralenbalans in de bodem al een onderwerp van ernstig nationaal belang was en het tekort is al sinds de generatie van onze grootouders van invloed op ons terwijl het alleen maar slechter wordt.

Magnesium en andere voedingsstoffen verminderen of gaan verloren in de productie na de oogst, door middel van behandeling, koeling, transport en opslag, zelfs als deze stappen ‘goed’ worden gedaan. Na aankoop van de producten blijft het vaak dagen in uw eigen koelkast liggen en verliest het nog meer voedingsstoffen, het maakt dan niet uit of het uit de supermarkt of bij uw lokale boerenmarkt vandaan komt.

Voedsel verwerking zorgt voor enorm verlies van magnesium in voeding die normaal gesproken redelijk goede bronnen van magnesium zijn zoals bladgroenten, noten, zaden en volle granen. Het meeste van het magnesium in granen – aanwezig in de zemelen en de kiem – gaat verloren bij het malen van hele granen tot witte bloem dat bijna uitsluitend wordt gebruikt voor honderden gedevitaliseerde bewerkte  levensmiddelen. Magnesium gaat verloren als noten en zaden geroosterd worden of als hun oliën gewonnen worden. Het koken van groente zorgt voor lekken van magnesium in het kookvocht, onafhankelijk van de aanwezige hoeveelheid magnesium in de groenten. Bij deze processen verliest het voedsel minder calcium dan magnesium, wat bijdraagt aan een problematische calcium overbelasting door voeding die we binnenkort zullen bespreken.

Fluoride in het drinkwater verbindt zich met magnesium waardoor er een vrijwel onoplosbare mineralen verbinding ontstaat wat uiteindelijk afgezet wordt in de botten waar de brosheid het risico op fracturen verhoogt. In feite zou water een uitstekende bron van magnesium kunnen zijn mits het afkomstig is uit diepe putten met als bron magnesium of van mineraalrijke gletsjers. Stedelijke bronnen van drinkwater zijn meestal van oppervlaktewater zoals rivieren en beken, die een laag magnesiumgehalte hebben. Zelfs veel mineraalwaters zijn vrij laag in magnesium of ze hebben een zeer hoge concentratie van calcium of allebei.

Een voedingspatroon van bewerkte, synthetische voeding met een hoog suikergehalte, alcohol en frisdranken zorgen allen voor verlies van magnesium, omdat er veel magnesium nodig is voor de stofwisseling en ontgifting van deze, grotendeels, nepvoeding. Volgens Dr. Natasha Campbell-McBride heeft het lichaam ten minste 28 moleculen van magnesium nodig om één enkele glucose molecule te kunnen verteren. Fosfaten in koolzuurhoudende dranken en bewerkt vlees (de zogenaamde ‘vleeswaren’ en hotdogs) binden zich met magnesium tot het onoplosbare magnesiumfosfaat welke onbruikbaar is voor het lichaam.

Tannine, oxalaten en fytinezuur binden allen met magnesium waardoor het niet beschikbaar is voor het lichaam tenzij er extra zorg besteedt wordt aan het neutraliseren van deze verbindingen tijdens de voedselbereiding. Het is interessant om te weten dat voedsel dat rijk is aan magnesium (op voorwaarde dat ze gekweekt zijn in mineraalrijke grond) ook veel van deze anti-voedingsstoffen bevatten zoals spinazie (oxalaten) en volkoren granen (fytaten).

Veel van de vaak voorgeschreven farmaceutische medicijnen leiden in het lichaam tot magnesiumverlies via de urine zoals plaspillen voor hypertensie, anticonceptiepillen, insuline, digitalis, tetracycline en enkele andere antibiotica, corticosteroïden en bronchodilatoren voor astma. Door het verlies van magnesium worden met de tijd alle symptomen onvermijdelijk erger die met deze medicijnen worden ‘behandeld’.

De absorptie van magnesium wordt belemmerd bij gebruik van extra ijzer. Als u calciumsupplementen gebruikt neemt uw behoefte aan magnesium toe en in feite zal de calcium niet goed worden geabsorbeerd of gemetaboliseerd als er niet voldoende magnesium is en het zal zich uiteindelijk gevaarlijk afzetten in de zachte weefsels. Magnesium is verantwoordelijk voor de omzetting van vitamine D in de actieve vorm dat ervoor zorgt dat calcium geabsorbeerd wordt en het reguleert ook het transport van calcium naar de harde weefsels, waar het hoort. Lactose is een andere remmer van magnesium absorptie (en melk is geen goede bron van het mineraal) en gaat samen met een overmaat aan kalium, fosfor en natrium.

Geestelijke en lichamelijk stress, met de bijbehorende constante stroom van adrenaline, verbruikt snel magnesium aangezien adrenaline invloed heeft op de hartslag, bloeddruk, vaatvernauwing en spiersamentrekkingen – activiteiten die allen een gestage aanvoer van magnesium nodig hebben voor een soepele werking. Het zenuwstelsel is afhankelijk van voldoende magnesium vanwege de kalmerende effecten, inclusief een goede nachtrust. Trouwens, dieren in een winterslaap behouden zeer hoge niveaus van magnesium. Een tekort aan magnesium zal een vicieuze cirkel versnellen en versterkt de effecten van chronische stress, wat leidt tot meer angst, prikkelbaarheid, vermoeidheid en slapeloosheid, veel effecten van bijnieruitputting. Het leidt ook tot hoge bloeddruk en pijn aan het hart, symptomen van hart- en vaatziekten.

Depressie is ook gerelateerd aan stress en een magnesiumtekort. Serotonine, het ‘feel good’ hormoon vereist magnesium voor een delicate balans van uitstoot en ontvangst in de hersencellen. Alleen als er een adequaat niveau is kunnen we genieten van een mentaal en emotioneel evenwicht.

Om nog onbegrijpbare redenen houdt het lichaam magnesium niet erg goed vast; zeker niet zo goed als dat het bijvoorbeeld calcium en ijzer vasthoudt. Hevig zweten als gevolg van duursporten zoals marathon lopen of zware inspannende workouts kunnen een voorraad magnesium en andere elektrolyten ernstig uitputten, alhoewel calcium niet verspild wordt. Dit resulteert in beven, flauwvallen, zelfs epileptische aanvallen en de dood. Het hevige zweten waar sommige vrouwen in de overgang last van hebben veroorzaakt ook magnesium verlies en hun afnemende magnesium niveaus verergeren hun grillige zenuwen, slaapstoornissen, paniekaanvallen, pijn in het lichaam en depressie. Als deze vrouwen verleidt worden om sojaproducten te consumeren in een mislukte poging om hun symptomen te matigen zullen ze in feite nog meer magnesium verliezen omdat het dan gebonden wordt aan fytaten die overvloedig aanwezig zijn in deze brouwsels.

Een gezonde darmomgeving is noodzakelijk voor een goede opname van magnesium uit de voeding. Prikkelbaar darmsyndroom, lekkende darm, candidiasis en andere darmstoornissen kunnen ernstig de hoeveelheid magnesium verminderen dat het lichaam in staat is op te nemen. Oudere volwassenen hebben vaak last van een verminderde zoutzuur productie in de maag wat veelal de absorptie van mineralen kan verzwakken. En door de vele behandelingen van hun ‘brandend maagzuur’ met maagzuurremmers is een gezonde spijsverteringsomgeving moeilijk vol te houden.

Samenwerking van Calcium en Magnesium
Zowel calcium als magnesium zijn nodig voor een gezond lichaam; in goed evenwicht met elkaar, alsmede ook in evenwicht met andere noodzakelijke mineralen. Wat betreft biochemische antagonisten; het ene mineraal kan niet handelen zonder tegenreactie van de ander. Toch moeten calcium en magnesium beiden in evenwichtige hoeveelheden aanwezig zijn zodat ieder in het lichaam normaal kan functioneren. Sommige onderzoekers suggereren dat de gezonde verhouding van calcium tot magnesium in de voeding 2:1 moet zijn. Andere beschouwen 1:1 als juiste verhouding dit in reflectie tot ratio’s waarop we geëvolueerd zijn met als basis onze voeding voorafgaand aan de komst van de landbouw. In modern geïndustrialiseerde landen is de verhouding in voedsel veranderd van 5:1 tot maar liefst 15:1. De onbalans van deze twee zeer belangrijke mineralen zorgt voor veel ernstige gevolgen in het lichaam die vaak door artsen over het hoofd worden gezien bij behandeling van ziektes die door deze onbalans worden veroorzaakt.

Naast de ingewikkelde elektrische dans die calcium en magnesium samen uitvoeren is magnesium nodig om calcium als oplossing in het lichaam te houden en om ongepaste afzetting in zachte weefsels te voorkomen. Zolang we voldoende zoutzuur in onze maag hebben kunnen we calcium oplossen uit het voedsel dat we eten. Nadat calcium het zure milieu van de maag verlaat en het alkalische milieu van de dunne darm binnengaat is er echter magnesium nodig om calcium oplosbaar te houden. Zonder voldoende magnesium kan een hele reeks van fysiologische afwijkingen optreden met ernstige gevolgen voor de gezondheid.

Zoals Dr. Carolyn Dean, auteur van The Magnesium Miracle, uitlegt: “In de dikke darm verstoort het (neergeslagen calcium) de peristaltiek wat resulteert in een verstopping. Als calcium in de nieren neerslaat en gecombineerd wordt met fosfor of oxaalzuur worden er nierstenen gevormd. Calcium kan zich afzetten in de voering van de blaas en totale ontspanning tegenwerken en daardoor ook het volledig vullen met urine tegengaan. Dit leidt tot veelvuldig urineren speciaal bij oudere mensen. Calcium kan uit het bloed neerslaan en zich hechten aan de wanden van de bloedvaten, verharding (arteriosclerose) veroorzakend….het kan bedekken en verstijven…..plaque in de slagaderen….en het kan de bloeddruk verhogen en het risico op een hartaanval en beroertes kan toenemen. Calcium kan zelfs neerslaan in de hersenen. Veel onderzoekers onderzoeken het als een mogelijk oorzaak van dementie, de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson. Calcium kan neerslaan in het slijmvlies van de luchtwegen en leiden tot symptomen van astma. Calcium in extracellulaire vloeistof….kan de doordringbaarheid van celmembranen verminderen. Hierdoor wordt het voor glucose (een grote molecule) steeds moeilijker om het celmembraan te passeren om in de mitochondriën van de cellen omgezet te worden in ATP. Hoge glucosespiegels door een teveel aan calcium kan diabetes als verkeerde diagnose opleveren.

Magnesium is een krachtige ontgifter
Magnesium wordt door het lichaam ingezet voor allerlei ontgiftingswegen en is nodig voor het neutraliseren van gifstoffen, veel te zure omstandigheden die optreden in het lichaam en voor bescherming tegen zware metalen. Het speelt een belangrijke rol in de bescherming van ons lichaam tegen woeste aanvallen van door mensen geproduceerde chemische stoffen overal om ons heen. Glutathion een antioxidant die normaal door het lichaam geproduceerd wordt en een ontgifter is van o.a. kwik, lood en arseen hebben magnesium nodig voor hun synthese. Volgens Mark Sircus, in Transdermal Magnesium Therapy, verhoogt een tekort aan magnesium het ontstaan van vrije radicalen in het lichaam en het “veroorzaakt glutathion verlies, wat nadelig is omdat glutathion het lichaam beschermd tegen schade door roken, blootstelling aan straling, kanker chemotherapie en toxines als alcohol en zowat al het andere.”

Wanneer ons lichaam verzadigd is met magnesium (en in balans met de andere essentiële mineralen) zijn we beschermd tegen zware metaalafzettingen en de ontwikkeling van de daarbij behorende neurologische aandoeningen. Zoals Dr. Carolyn Dean uitlegt: “Uit onderzoekt blijkt dat voldoende magnesium de hersencellen zal beschermen tegen de schadelijke effecten van aluminium, beryllium, cadmium, lood, kwik en nikkel. We weten ook dat lage niveaus van hersen-magnesium bijdragen aan afzettingen van zware metalen in de hersenen die een voorbode zijn van de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Het lijkt erop dat de metalen concurreren met magnesium voor de toegang tot de hersencellen. Als het magnesium gehalte te laag is krijgen metalen veel sneller toegang tot de cellen.”

“Er is ook concurrentie in de dunne darm voor absorptie van mineralen. Als er genoeg magnesium aanwezig is zal aluminium niet opgenomen worden.”

Magnesium tekort bij tandbederf en osteoporose
Vraag een willekeurig iemand – je buurman of zelfs je tandarts of je dokter – wat botten en tanden nodig hebben om sterk en gezond te zijn en je zult ongetwijfeld als antwoord krijgen; “veel calcium”. Botten en tanden hebben zeker calcium nodig – maar ook fosfor en magnesium. Maar zonder voldoende hoeveelheden van magnesium kan calcium zich niet afzetten in de harde weefsels, en de structuur zal niet solide zijn. “Als je je systeem teveel calcium geeft,” schrijft William Quesnell, in Minerals: the Essential Link to Health, “dan is magnesium niet in staat om thyrocalcitonin te activeren, een hormoon dat onder normale omstandigheden calcium naar je botten stuurt.” In plaats van dat het voordelen heeft voor je lichaam wordt het afgezette calcium in feite giftig en veroorzaakt het de al eerder besproken problemen in de zachte weefsels.

In feite hebben talrijke studies aangetoond dat magnesium via de voeding, niet calcium, (en zeker niet fluoride) glasachtig hard tandglazuur vormt dat bestand is tegen verval en sterke en veerkrachtige botten. Ongeacht hoeveel calcium je gebruikt, je tanden kunnen alleen hard glazuur vormen als er voldoende magnesium aanwezig is.

Volgens J.I. Rodale, in Magnesium: The Nutrient that Could Change Your Life, “Al jaren werd er aangenomen dat een hoge inname van calcium en fosfor het verval afremde en het glazuur versterkte. Recent bewijs geeft echter aan dat een toename van deze twee elementen nutteloos is tenzij we tegelijkertijd onze magnesiuminname ook verhogen. Er is zelfs waargenomen dat dentale structuren onder de oppervlakte op kunnen lossen wanneer extra hoeveelheden calcium en fosfor in variabele mate door het tandglazuur heendringen. Dus melk, met weinig magnesium maar hoog in calcium en fosfor, interfereert niet alleen met de magnesium-stofwisseling maar het werkt ook het mineraal tegen dat verantwoordelijk is om tandbederf te voorkomen.”

Om terug te komen op Deaf Smith County, Texas en de terecht beroemde inwoners wiens tanden weigerden toe te geven aan verval, citeerde Rodale de waarnemingen van Dr. Lewis Barnett, gepresenteerd in een document voor de Texas Medical Association in Dalles in 1952. Dr. Barnett, een orthopedische chirurg, merkte bij deze bewoners de lage incidentie van tandbederf en de snelle genezing van gebroken botten op. Hij gaf dit als reden: “Het lokale water en voedsel hebben een erg hoog magnesium- en jodiumgehalte en onlangs hebben we aangetoond dat alle essentiële mineralen en spoorelementen aanwezig zijn in het water en het gekweekte voedsel in dat gebied.”  Verder zag Dr. Barnett dat het magnesiumgehalte in de botten van de gemiddelde inwoner van Deaf Smith County tot vijf keer hoger was dan van een inwoner in Dallas terwijl de concentraties van calcium en fosfor bij beide groepen ongeveer hetzelfde was. Zijn observaties leidde hem tot de volgende stelling: “Een van de belangrijkste aspecten van de ziekte osteoporose is bijna volledig over het hoofd gezien; de rol van magnesium.”

Rodale benadrukt het feit dat Dr. Barnett een groot deel van de eer, van deze voordelen voor de gezondheid, aan het hoge magnesiumgehalte in het lokale water gaf en merkte vele tekenen op van superieure bot ontwikkeling bij de mensen in dit gebied. “Dr. Barnett maakt melding van het feit dat mensen op latere leeftijd veelvuldige fracturen hadden aan de cervicale hals van de femur en dat deze in andere plaatsen (gemeenten) erg moeilijk genazen. Hij gaf echter aan dat deze breuk zelden voorkwam in Deaf Smith County terwijl het vaak voorkwam in Dallas County, Texas, waar hij ook een praktijk heeft. Wanneer een breuk zich voordeed in Deaf Smith was genezing makkelijk en snel, zelfs bij mensen van tachtig tot honderd jaar oud. Daarentegen waren fracturen in Dallas vaak zeer moeilijk te genezen, zo niet onmogelijk.”

Meer dan vijftig jaar geleden testte Dr. Barnett de magnesium niveaus van vijfduizend mensen en zestig procent van hen had een tekort. Hoeveel meer van de bevolking heeft vandaag de dag een tekort wanneer alle negatieve condities die bijdragen aan het tekort alleen maar versterkt zijn?

Voedselbronnen van magnesium
Zoals we aangaven; als landbouwgronden goed gemineraliseerd zijn dan zijn groene bladgroenten, zaden, noten en volle granen vrij goede bronnen van magnesium. Echter bepaalde voedergewassen die in het wild groeien springen er echt uit zoals brandnetels (860 mg per 100 gram) en vogelmuur (529 mg per 100 gram), ze voegen veel tonicum en fysiologische voordelen toe aan voedsel voor zowel mens als vee vanwege hun hoge mineralen gehalte. Kelp, een oude bewoner van de zee, bevat spectaculaire niveaus net zoals de meeste zeegroenten. Vergeet niet dat ze voortdurend baden in een oplossing waaraan het derde meest voorkomende mineraal, magnesium niet ontbreekt. En authentiek, ongeraffineerd zeezout is een zeer goede bron van magnesium samen met mineralen en spoorelementen. Dagelijks gebruik van bottenbouillons is een andere uitstekende bron van mineralen, waaronder magnesium, in een zeer goed opneembare vorm.

Richtlijnen voor magnesium suppletie
Zelfs met ideale spijsvertering omstandigheden zal slechts een percentage van het magnesium in voedingsmiddelen worden opgenomen – minder als de hoeveelheden in het lichaam voldoende zijn en meer als er een tekort is. Dit geldt ook voor magnesium supplementen en er zijn er velen van op de markt om u te verwarren. Voor de gemiddelde persoon geldt dat magnesium suppletie veilig is om op jezelf te experimenteren, vooral als je weet dat je symptomen hebt die gerelateerd kunnen worden aan een magnesium tekort of als je extra stress hebt en ga zo maar door. Overtollig magnesium wordt uitgescheiden in de urine en de ontlasting en de meest voorkomende reactie op te veel magnesium is dunne ontlasting. Patiënten met een nierinsufficiëntie of nierziekte, een zeer trage hartslag of darmobstructie moeten magnesiumtherapie vermijden.

Algemene doseringsrichtlijnen variëren van ongeveer 3 tot 10 milligram per kilo lichaamsgewicht, afhankelijk van de fysieke conditie, nodig voor groei (bij kinderen) en de mate van de symptomen.

Orale magnesium supplementen zijn beschikbaar in organisch zeezout chelaten zoals magnesium citraat en magnesium malaat. Deze zijn redelijk goed geabsorbeerd vooral in poedervorm waaraan je water toevoegt en zo op maat kunt doseren. Het is belangrijk om uw dosering over de dag te verdelen zodat je niet het lichaam via één enkele dosis belast met te veel magnesium. Carolyn Dean adviseert om de eerste dosis ‘s ochtends vroeg te nemen en de andere in de late namiddag – op deze momenten zijn de magnesium niveaus in het lichaam laag. Is het toeval dat deze tijden met lage magnesium niveaus en lage energie ook overeen komen met de culturele rituelen van koffie in de ochtend en ‘s middags thee?

Dunne ontlasting geeft aan dat je lichaam het magnesium niet goed opneemt, dan werkt het als een laxeermiddel. Als het magnesium zich in minder dan twaalf uren door de darmen verplaatst wordt het slechts uitgescheiden en niet geabsorbeerd. Als je merkt dat het supplement laxerend blijft werken zelfs bij wijziging in de dosering dan kun je een mondeling supplement proberen dat gechelateerd is met een aminozuur zoals magnesium taurate en magnesium glycinaat, waarvan sommigen vinden dat het beter geabsorbeerd wordt dan de zoutvormen en minder kans op diarree geeft. Voor diegenen die behoefte hebben aan een beetje hulp met de spijsvertering zoals jonge kinderen, oudere volwassenen en iedereen met verminderd maagzuur of een darmdysbiose zou homeopatische magnesium een overweging kunnen zijn, ook wel aangeduid als weefselzouten of celzouten. Magnesia phosphorica 6X is de juiste dosering en het zorgt ervoor dat het magnesium in de cellen komt, waar het thuishoort. Het wordt ook wel aangeduid als een remedie voor spierspasmen en krampen in vele variëteiten. Mag phos kan diarree verminderen of stoppen tijdens het supplementeren met orale magnesium, het geeft je een positief teken dat het lichaam inderdaad het magnesium in de cellen opneemt. 

Een andere optie voor orale magnesium suppletie is ionische magnesium in vloeibare vorm zoals die aangeboden wordt door Trace Minerals Research. Dit is een natrium-verminderde concentratie van zeewater van het Great Salt Lake in Utah. Slechts ongeveer één theelepel is nodig om ongeveer 400 mg magnesium (samen met tweeënzeventig andere mineralen en sporenelementen) te geven welke verdeeld over de dag ingenomen moet worden. Ik raad aan het toe te voegen aan soepen (natuurlijk gemaakt van bottenbouillon) omdat de sterke minerale smaak moeilijk rechtstreeks in te nemen is. Je kunt het ook toevoegen aan bron- of ander drinkwater om het magnesiumgehalte te verhogen en gebruik het bij het koken. Door je voedsel en water op deze manier te ‘micro-doseren’ kun je eventuele laxerende effecten sterk verminderen die een grote dosis van magnesium zou kunnen opwekken.

Een andere mogelijke manier om meer magnesium in je systeem te krijgen is via de aangename wijze van baden met magnesium sulfaat ook wel bekend als Epsom zouten. Het wordt vaak gebruikt om spierpijn en pijn te verlichten maar magnesium sulfaat helpt ook belangrijk bij ontgifting als voor dit doel zwavel nodig is door het lichaam. Magnesium sulfaat kan bij intraveneus gebruik levens redden in crises als acute astma aanvallen, ontstaan van een hartinfarct en eclampsie (zwangerschapsvergiftiging) tijdens de zwangerschap.

Een paar kopjes Epsom zout toegevoegd aan een warm bad zal zweten en ontgifting veroorzaken; als het water dan een beetje afgekoeld is zal het lichaam het magnesium sulfaat absorberen. Volgens Mark Sircus in Transdermal Magnesium Therapy, zijn de effecten van een Epsom bad, hoewel aangenaam, kort omdat magnesium sulfaat moeilijk te assimileren is en snel verloren gaat via de urine. Magnesium chloride, dat ook in baden gebruikt kan worden, wordt gemakkelijker opgenomen en gemetaboliseerd waardoor er minder nodig is voor absorptie.

Tot slot kan magnesium plaatselijk worden aangebracht in de vorm van magnesium “olie”. Het is niet echt een olie maar een oververzadigde concentratie van magnesium chloride en water. Het voelt olieachtig en glad aan op de huid maar het absorbeert snel, het laat een enigszins kleverig “zout” residu achter dat er weer afgewassen kan worden. Er zitten vele voordelen aan transdermale magnesium therapie aangezien het buiten het maagdarmkanaal om gaat en er dus geen laxerende effecten zijn. Naast intraveneuze toediening van magnesium biedt transdermale therapie een opname van grotere hoeveelheden magnesium dan zelfs de beste getolereerde orale supplementen dat kunnen en het kan intracellulaire concentraties in enkele weken herstellen in plaats van de maanden die nodig zijn bij orale suppletie.

Missing Link?
Het is waarschijnlijk veilig om te zeggen dat de meeste mensen zouden profiteren van een verhoogde toevoer van magnesium via hun voeding vooral in deze tijd van zoveel voeding, milieu- en sociale stressoren. Natuurlijk staat geen enkele voedingsstof alleen in relatie tot het lichaam en de eerste prioriteit is om een gevarieerd dieet van de hele plant en dierlijke voeding van de beste bronnen uit je omgeving tot je te nemen. Het toevoegen van extra magnesium kan echter de ontbrekende nutritionele link zijn om ons te beschermen tegen hart- en vaatziekten, beroerte, depressie, osteoporose en vele andere aandoeningen. Voor preventie en verlichting van deze ziekten kan magnesium werkelijk wonderbaarlijk zijn.

De vele effecten van een magnesium tekort

• ADD/ADHD 
• Alzheimer
• Angina pectoris 
• Angststoornissen 
• Aritmie 
• Artritis—reumatoïde and osteoartritis 
• Astma 
• Autisme
• Auto-immuunziekten
• Cerebrale parese bij kinderen met moeders met een Mg tekort
• Chronisch Vermoeidheid Syndroom 
• Congestief hartfalen – constipatie 
• Scheve tanden / smalle kaak bij kinderen met moeders met een Mg
tekort 
• Cariës 
• Depressie 
• Diabetes, type I and II 
• Eetstoornissen – boulimia en anorexia 
• Fibromyalgie 
• Darmaandoeningen zoals maagzweer, ziekte van Crohn, Colitis
• Hart- en vaatziekten 
• Hypertensie 
• Hypoglykemie 
• Slapeloosheid 
• Nierstenen 
• Ziekte van Lou Gehrig
• Migraine
• Mitralisklepprolaps
• Multiple sclerose
• Spierkrampen, zwakte, vermoeidheid
• Myopie bij kinderen met moeders met een Mg tekort
• Obesitas – vooral geassocieerd met een dieet hoog in koolhydraten
• Osteoporose
• Ziekte van Parkinson
• PMS – inclusief menstruatiepijn en onregelmatigheden
• PPH (Primaire pulmonale hypertensie)
• Het syndroom van Reynaud
• SIDS (Sudden Infant Death Syndrome) 
• Beroerte
• Syndroom X 
• Schildklieraandoeningen

Bron: Primal Body—Primal Mind, by Nora Gedgaudas.

Het gehalte van magnesium in melk
In het algemeen is melk geen rijke bron van magnesium maar door de eeuwen heen hebben culturen vertrouwd op zuivelproducten als basis voor evenwichtige, gezonde voeding dat kracht en vitaliteit geeft. Weston Price bijvoorbeeld onderzocht zowel bewoners van de Zwitserse Alpen als de Afrikaanse Masaï wiens stevige, ziekte-resistente individuen weinig of geen tandbederf hadden. Maar kunnen we de gezondheidsbevorderende eigenschappen van deze voedingspatronen handhaven met het geïndustrialiseerde voedsel van vandaag de dag?

De samenstelling van mineralen in melk hangt af van vele factoren met inbegrip van welk ras het dier is, lactatiestadium, de frequentie van melken, milieu-omstandigheden, de aard van de weide- en bodemsamenstelling en de hoeveelheid bodemverontreiniging. Gras tetanie (kopziekte) bijvoorbeeld, een ernstige en potentieel fatale aandoening bij runderen, wordt gekenmerkt door extreem lage niveaus van serum magnesium. Het zogenaamde “grass staggers” of “wheat pasture poisoning” is het resultaat bij dieren die in het voorjaar of najaar grazen op snel groeiend jong gras dat een sterk magnesium tekort heeft, wat voorkomt op weilanden die bevrucht worden met hoge stikstofgehalte en kaliumrijke meststoffen. Bij acute vergiftiging kan het dier gered worden door injecties met magnesiumsulfaat maar toch kan een subklinisch magnesiumtekort in de kudde onopgemerkt blijven.

Daarentegen, weilanden die een grote diversiteit aan planten hebben voor de dieren bieden ook diversiteit aan de ecologie van de bodem alsook een diversiteit aan voedingsstoffen voor de herkauwers. In een Zwitserse studie waarin dertig plantensoorten van alpenweiden werden onderzocht vonden de onderzoekers dat de “botanische samenstelling van een alpenweide een belangrijke invloed heeft op de voedingswaarde van het voer…. Vergeleken met grassoorten, peulvruchten en kruiden vertoonde het een lager gehalte aan celwanden maar een hoger gehalte aan ruwe eiwitten alsmede een gehalte van vier keer meer calcium en twee keer meer magnesium.” De Zwitsers die door Dr. Price werden bezocht lieten hun vee op alpine hellingen grazen waar tal van plantensoorten stonden, bewaterd door het mineraalrijke run-off water van de gletsjers – water dat de dorpelingen ook gebruikten om te drinken en voor het koken. 

Tal van spanningen kunnen effect hebben op de voedingswaarde van de melkkoe en daarmee ook op de kwaliteit van haar melk. Drukte, opsluiting, vuil en onnatuurlijk voer zijn, denkbaar, de meest voor de hand liggende oorzaken maar te vaak melken – meer dan één keer per dag – kan leiden tot verwatering  van de voedingsmiddelen in de melk. De dagelijkse productie is groter maar de voedingsstoffen hebben minder inhoud.

“Volgens een nieuwe analyse van overheid gegevens over de chemische samenstelling van ons dagelijks voedsel blijkt dat in de afgelopen jaren de mineralen in melk en populair vlees aanzienlijk gedaald zijn,” zo begint een artikel in de Guardian over een vergelijking van voedingstabellen van 1940 en 2002 gedaan door onderzoeker David Thomas. Het onderzoek werd gedaan voor de consumenten waakhond in het Verenigd Koninkrijk, de Voedsel Commissie en gepubliceerd in hun driemaandelijkse tijdschrift The Food Magazine. De daling van mineralen in zuivelproducten toonde aan dat melk een verlies heeft van 60 procent ijzer, 2 procent calcium en 21 procent magnesium. In vergelijking met 1940 “vertoonde de meeste kazen een daling van magnesium en calcium niveaus. De cheddar vertoont heden volgens de analyse 9 procent minder calcium, 38 procent minder magnesium en 47 procent minder ijzer terwijl parmezaanse kaas de grootste daling van voedingsstoffen heeft, met een daling van het magnesium van 70 procent.

Het negeren van het dalende magnesium gehalte in voedingsmiddelen kan verwarring te weeg brengen bij sommige analyses over het ontstaan van ziektes bij grote populaties. Anti-dierlijk-vet voorstanders hebben de neiging, om wat betreft de heersende gevallen van hart- en vaatziekten bij de Finnen, de schuld te geven aan hun hoge inname van zuivelproducten. Dr. Milderd Seelig, van de New York University Medical Center zegt het volgende: “Finland kent een erg hoog sterftecijfer als gevolg van IHD (ischemische hartziekte) en er is een duidelijke relatie met hart- en vaatziekte en het magnesiumgehalte in de bodem. In Oost- en Noord-Finland, waar de bodem inhoud ongeveer één derde is van de bodem inhoud van het zuidwesten van Finland, is de sterfte aan ischemische hartziekten twee keer zo hoog als in het zuidwesten. Ho en Khun onderzochten factoren die mogelijk bijdragen aan zowel de stijging van hart- en vaatziekten in Europa als aan de dalende niveaus van magnesium zowel in de bodem als in de voedselvoorziening. Zij merkten op dat in Finland, dat het hoogst cardiovasculaire sterftecijfer kent in Europa, het aanbod van magnesium in het voedsel in 1963 met één derde is gedaald t.o.v. de inname die gewoon was in 1911.

Moderne Finnen woonachtig in de steden gebruiken gewoonlijk gepasteuriseerde zuivelproducten, die om te beginnen niet alleen beperkte magnesium niveaus hebben – met dank aan de moderne landbouwmethodes – maar ook een minder oplosbare calcium als gevolg van het denatureren van het enzym fosfatase tijdens de pasteurisatie. Calcium, dat onoplosbaar neerslaat in zachte weefsels zoals het vaatstelsel, kan bijdragen aan een stroom van onheilspellende voorvallen gelinkt aan hartziektes.

Vanuit deze observaties mogen we veronderstellen dat zuivelproducten geproduceerd moeten worden met respect voor zowel het dier als voor de bodem, die de weide voedt, en daaropvolgend het dier. Als alle voedingsstoffen met elkaar in balans zijn kunnen we verwachten dat het voedsel de kracht heeft om ons echt te voeden.

In het leven vandaag de dag verhogen talloze stressoren de behoefte van het lichaam aan magnesium – om er maar een paar te noemen; het door ons getarte endocriene systeem, door milieu-gifstoffen die geneutraliseerd moeten worden, door een teveel aan geraffineerde koolhydraten in onze voeding. De balans van voedingsstoffen, aanwezig in het voedsel van de groepen die Dr. Price bezocht, waren ook in goede balans met de fysieke, emotionele en sociale ecologie van die mensen. Zowel consumenten als producenten van voedsel kunnen streven om een evenwicht te bereiken in de ecologie die we bewonen.

Magnesium suppletie kan moeilijk zijn
Zelfs als het duidelijk is dat magnesium suppletie vereist is om typische deficiëntie symptomen te verlichten zoals angst of hartkloppingen, kan het moeilijk zijn de beste manier te vinden om de cellulaire niveaus te verhogen. Meestal hebben orale supplementen laxerende effecten terwijl de hoogte van inname te laag is om de magnesium levering aan de cellen, waar het nodig is, te herstellen. Marina, wiens man Alex herstellende was van een hartoperatie moest volhardend zijn. “Ik merkte dat hij in het ziekenhuis op de intensive care intraveneuze magnesium kreeg maar de artsen noemde dat later niet op toen Alex paniek aanvallen, vlagen van lage energie, hoge bloeddruk en hartstoornissen kreeg. We kregen medicijnen voor deze condities maar we wilden beide, daar waar mogelijk, medicatie vermijden hoewel dat eerst niet kon. Een paar alternatieve artsen hadden aangegeven dat magnesium in combinatie met andere supplementen zou kunnen helpen maar zonder bijzondere nadruk op de magnesium te leggen. Dus het was met vallen en opstaan hoe we ontdekten hoe effectief magnesium kon zijn. Maar eerst moesten we de beste manier vinden voor Alex om het in te nemen.”

“Capsules van magnesium citraat en magnesium taurate veroorzaakten beide diarree, bij slechts een kwart van de aanbevolen dosis. Ik heb geleerd dat een chronisch magnesiumtekort kan zorgen voor een lagere capaciteit voor intestinale absorptie en het was waarschijnlijk dat Alex al lange tijd een tekort had. Eerst was dit voor mij moeilijk te accepteren daar hij al vele jaren uitstekende voeding tot zich neemt; bouillons getrokken van mineraalrijke botten, soepen met zeewier en brandnetels en hij gebruikte geen suiker of cafeïne. Maar zijn verleden behelsde decennia van intense stress en duidelijke tekenen van uitgeputte bijnieren.”

“Daarna probeerde ik vloeibare ionische magnesium die sporenelementen bevatte uit de Great Salt Lake in Utah. Ik voelde dat een isolate vorm van magnesium misschien niet de beste manier was voor absorptie. Hij begon met een paar druppels in zijn soep, hierdoor kon Alex na verloop van tijd meer magnesium nemen alhoewel we nog heel voorzichtig moesten zijn dat we niet boven een bepaalde hoeveelheid uitkwamen, anders kreeg hij weer diarree. Toch begonnen we positieve resultaten te zien. Eerst begon hij beter te slapen. Alex werd tijdens de nacht elke negentig minuten wakker – stond op om te plassen, kwam terug in bed en had moeite om weer in slaap te vallen, om na negentig minuten weer wakker te worden om het hele proces weer te herhalen. Hij was er zeker van dat zijn prostaat niet goed was maar na ongeveer een maand met ionische magnesium was hij in staat om ononderbroken te slapen: eerst drie-, vier- en toen zes uur. We realiseerden dat zijn prostaat prima was maar zijn getraumatiseerde bijnieren vuurden regelmatig een adrenaline shot af die hem wakker maakte. Toen ze tot bedaren kwamen werd zijn slaap uiteindelijk rustgevend; hij wordt nu meestal maar één keer per nacht wakker en kan daarna weer gemakkelijk in slaap komen. En ik durf te zeggen dat hij deze dagen beter slaapt dan alle jaren daarvoor. Door de goede nachtrust is overdag zijn energie-niveau sterk verbeterd.”

“Alex had nog steeds aanvallen van aritmie die soms erg beangstigend waren en hoewel zijn hypertensie verbeterde door energy work en bloemen essences wisten we dat er een voedingscomponent aangepakt moest worden. Een vriendin stelde voor om homeopatische magnesium te gaan gebruiken, dat kan helpen met de absorptie – zijzelf was begonnen met magnesium suppletie en kreeg ook de gebruikelijke problemen zoals diarree toen de oplossing tot haar doordrong. Het idee was briljant – we hadden een manier nodig die de cellen voorzichtig hielp om het magnesium te accepteren. Zo begonnen we met de weefsel zouten Magnesia Phosporica in de 6X potentie. Na de eerste dosis had Alex verbetering in zijn stoelgang en was het mogelijk om dezelfde dosis ionische magnesium te blijven gebruiken. Het was alsof een sleutel een slot geopend had en het magnesium kon nu in de cellen komen waar het goed werk kon verrichten.”

“Op een dag vertelde Alex terloops dat hij die week geen enkel moment van aritmie had gehad. Dit was prachtig nieuws want hij had al maanden lang dagelijks lichte aritmie. Iedereen vertelde dat dit gebruikelijk was na een hartoperatie en wij dachten dat we dit feit moesten accepteren. Aangemoedigd door zijn vooruitgang kocht ik vervolgens magnesium ‘olie’ om nog een andere manier van magnesium levering te hebben zonder tussenkomst van het darmkanaal.”

“We gebruikten de magnesium olie één keer per dag. Ik voegde de ionische magnesium druppels aan ons drinkwater en kookwater toe alsmede in elke pan met soep, gebakken groenten en gevulde paprika’s. Ik noem dit ‘microdosering’ en het is een aanvulling op zeegroenten en veel bottenbouillons. Samen met de Magnesia phosphorica neemt Alex het weefsel zout Kali phosphorica (kalium fosfaat) in die geïndiceerd wordt voor alle omstandigheden van nerveuze zwakte; de twee samen zijn een zeer goed tonicum voor het hart. Alex neemt voor het slapen gaan een enkele dosis magnesium citraat met een voedingscomplex vitamine C poeder. Dit is een ontspannen avond ritueel en veroorzaakt geen intestinale verstoring meer.”

“Het enige medicijn dat Alex nog gebruikt is een bèta-blokker voor hypertensie – een kleine dosis waarvan we hopen dat we er binnenkort mee kunnen stoppen. Als u supplementeert met magnesium en een hoge bloeddruk hebt moet u goed uw bloeddruk in de gaten houden. U moet uw medicatie dienovereenkomstig verminderen anders kan uw bloeddruk te snel te laag worden! Hoewel u het langzaamaan moet doen om het vaatweefsel tijd te geven om zich te herstellen en de elasticiteit weer te herwinnen.”

“Tot slot vroeg Alex mij om als toevoeging te vermelden dat hij door de magnesium therapie de intensiteit van zijn aandacht kon verleggen van zijn fysieke conditie naar zijn spirituele leven, wat leidde tot nieuwe creativiteit. Hij is begonnen met schrijven en hij zal de eerste van een serie memoires begin volgend jaar publiceren. Wie had werkelijk gedacht dat zoveel genezing kon aanvangen door aanvulling van het verwaarloosde mineraal?”

Referenties
The Magnesium Miracle, by Carolyn Dean, M.D., N.D., Ballantine Books, 2007.

Transdermal Magnesium Therapy, by Mark Sircus, Ac., O.M.D., Phaelos Books, 2007.

Magnesium Therapy, by Patricia Ann Braun, M.D. http://pbraunmd.org/magnesium.htm

Magnesium: The Nutrient that Could Change Your Life, by J.I. Rodale http://www.mgwater.com/rod06.shtml.

Leaky gut and magnesium deficiency: http://magnesiumforlife.com/medical-application/magnesium-and-autism/.

The dangers of magnesium deficiency in endurance athletes: http://findarticles.com/p/articles/mi_m0FDL/is_4_14/ai_n24940334/.

Primal Body-Primal Mind, by Nora Gedgaudas, Primal Body-Primal Mind Publishing, 2009.

Healing Wise: Wise Woman Herbal, by Susun S. Weed, Ash Tree Publishing, 1989.

Put Your Heart in Your Mouth, by Dr. Natasha Campbell- McBride, Medinform, 2007.

This article appeared in Wise Traditions in Food, Farming and the Healing Arts, the quarterly magazine of the Weston A. Price Foundation, Fall 2010.

Over de auteur

Lees hier meer over Zechsal magnesium olie.

Terug naar ‘magnesium’