Kombucha

Op veler verzoek nogmaals wat meer informatie over Kombucha. Maart 2009 — Lizzy Turelinckx

Als ik in een lezing praat over Kombucha hebben vele mensen daar vragen over. Ze willen weten wat het is, wat het doet en hoe ze het moeten maken. Daarom heb ik besloten om weer wat te schrijven over de voordelen van Kombucha, en dat wil ik met jullie delen.

Kombucha wordt vaak beschreven als een champignon of paddenstoel, maar het is eigenlijk een “symbiose cultuur van bacteriën en een (gezonde en waardevolle) schimmel”. De naam wordt vaak afgekort tot een acroniem, en “ Scooby” genoemd.

De scooby is een cultuur, zoals ik hierboven al vertelde, en is gefermenteerd in een mengsel van thee en suiker.  Geplaatst in een gezoete thee gaat de scooby de suiker verteren en geeft daarvoor in de plaats een veelvoud aan waardevolle voedingstoffen af aan de vloeistof. Hij produceert ook 1% alcohol tijdens dit proces, dit geeft de uiteindelijke drank het uitzicht van een sprankelende champagne.

Enkele van de waardevolle voedingstoffen die de “paddenstoel” produceert zijn: probiotica, enzymen, glucoronic zuur, malic zuur, glyconic zuur, lactic zuur, butyric zuur and acetic zuur. Bovendien produceert hij vitamine C en vele B vitamines.

Waarschijnlijk hebben enkelen van jullie al een keer geprobeerd om Kefir te maken. Een andere gefermenteerde drank die de gezondheid kan bevorderen is dus Kombucha. Velen denken dat de naam komt van het Japanse zeewier Kombu+cha (thee), maar er is geen relatie tussen zeewier en Kombucha. In Japan verwijst Kombucha naar een zeewier soep, niet naar de thee. De Japanners noemen de gefermenteerde theedrank Kōcha-kinoko, wat letterlijk vertaald, zwarte thee paddenstoel, betekend. Een andere legende claimt dat de thee genoemd is naar de Koreaanse arts Kombu, die beweerde een Japanse emperor te hebben genezen met de gefermenteerde thee. Kombucha Thee, of kortweg KT, is ook bekend onder verschillende andere namen zoals: paddenstoelen thee – Manchurian paddenstoel en Fungus thee

Kombucha is een levende drank, gemaakt van thee – suiker en de cultuur kolonie SCOBY genaamd. SCOBY staat, zoals hierboven al vermeld, voor een symbiotische cultuur van bacteriën en gezonde schimmels. Kefir korrels zijn eigenlijk dus ook scooby’s, maar worden niet als zodanig benoemd.
Anders dan kefir is KT primair een azijnzuur, geen melkzuur. Er bestaat een bedrijf dat Scooby’s levert die melkzuur bevatten, maar (behalve wanneer je een scooby van het desbetreffend bedrijf gebruikt,) normaal is je scooby van het azijnzuur type.

De eerste keer dat Kombucha genoemd is in de statistieken was in 221 VC gedurende de Tsin Dynastie in China. Kombucha was toen bekend als de Tea of Immortality. Rusland kende in de 4de eeuw een drank die Tea Kvass werd genoemd, en gemaakt werd met een “Japanese Mushroom”. Vanuit Rusland verspreide Kombucha zich over Pruisen, Polen, Denemarken en Duitsland, maar het gebruik ervan in Europa stopte gedurende de tweede wereldoorlog. Dr. Rudolph Skelnar herstelde de populariteit van de Kombucha toen hij het ging gebruiken in zijn praktijk voor de behandeling van verschillende aandoeningen zoals: kanker, hoge bloeddruk, diabetes en storingen in het metabolisme.

Van Kombucha wordt gezegd dat het “adaptogenic” is. Dit is een term die door herbalisten gebruikt wordt om kruiden en andere natuurlijke substanties te beschrijven die de weerstand van het lichaam verhogen tegen alle soorten van stress, zowel lichamelijk, emotioneel als mede veroorzaakt door het milieu. Wat deze substanties onderscheid van elkaar is hun vermogen om de hormoonbalans te reguleren en het immuunsysteem te versterken, ze kunnen de gehele lichamelijke toestand verbeteren en normaliseren. Met andere woorden, men denkt dat Kombucha thee anders werkt bij iedere individuele persoon die het gebruikt. Daarom zegt men dat Kombucha de remedie is voor alle ziekten, van kanker tot artritis. Ik geloof en ben er van overtuigd dat Kombucha een extreem gezonde drank is, maar ik denk niet dat Kombucha “op zichzelf” een remedie is voor alle ziekten, maar het is, in combinatie met andere vitale celstoffen en een gezonde levensstijl, uitermate belangrijk om het genezingsproces te bespoedigen en ondersteunen. Het is wel extreem waardevol voor, bijvoorbeeld kanker patiënten, omdat het je immuunsysteem verhoogt en ondersteund. Het is erg nuttig gebleken bij regulering van de suikerstofwisseling bij diabetici, vermindering van zwellingen en pijn bij reumatische artritis, verlaging van de cholesterol en bloeddruk, maag- en darmproblemen, acne en andere huidproblemen enz enz …de lijst is eindeloos!

Kombucha is ook perfect geschikt om je gewicht op peil te houden. Om af te vallen moet je het drinken een half uur voor het eten, en om aan te komen is het aan te raden het te drinken gedurende de maaltijden. Er is wel een opmerking bij te maken als je gewicht wil verliezen of diabetes patiënt bent: Kombucha wordt traditioneel gemaakt met thee en suiker, als je de drank gedurende 8 dagen laat fermenteren, bevat hij nog steeds een bepaalde hoeveelheid suiker, dus hoor je in bovenstaande categorie dan is het zeker aan te bevelen om de infusie te laten fermenteren gedurende 2 tot 3 weken. Al de suiker is dan door de scooby verbruikt, maar de geneeskrachtige organische zuren zijn intact.

In zeer uitzonderlijke gevallen kan een allergische reactie optreden. Als je voor de eerste keer Kombucha gaat gebruiken, begin dan met een half glaasje om je lichaam te laten wennen. Dit geldt trouwens voor alle levende probiotica. Om een probiotica te zijn moet het dus levend en levensbevorderend zijn (pro= voor / biotic= leven) en niet levensvernietigend zoals een antibiotica. Indien je een negatieve reactie krijgt bij het eerste gebruik van Kombucha is dit hoogst waarschijnlijk een “healing crisis”. Deze verschijnselen lijken nog het meest op een griepaanval (rode ogen- rodere huid- rode puntjes op de huid) en zijn een reactie op de ontgifting. Meer water drinken vermindert de verschijnselen. Ook andere symptomen zoals een rommelende buik en diarree of verstopping zijn tekenen dat je lichaam ontgift. Al deze verschijnselen verdwijnen na enkele dagen. Gewoon even doorzetten en de hoeveelheid langzaam verhogen. Na een week kun je de positieve heilzame werking van Kombucha gaan ervaren! Eén van de voornaamste taken van de Kombucha is zijn zuiverende werking.
Urineonderzoek heeft aangetoond dat de urine van proefpersonen die voor de eerste maal Kombucha gedronken hadden, sporen bevatte van zware metalen en organische giffen zoals kwik, lood, calcium en benzol, terwijl dit in de drank niet aanwezig was. Kombucha drank heeft invloed op het hele organisme tot in de cellen en het celmetabolisme toe. Een wel zeer speciale eigenschap van de Kombucha drank is het vermogen om het afweermechanisme van het menselijk organisme te verhogen en zo de immuniteit tegen infectieziekten te verhogen. De Kombucha drank is een werkzaam antibioticum, zonder de verwoestende bijwerkingen van antibiotica op de darmflora. Tegen virussen heeft het ook een goede werking, door zijn gunstige invloed op het immuunsysteem is de Kombucha drank ook virus remmend. Zoals gezegd is de Kombucha drank werkzaam bij allerlei ontstekingen. Snelle resultaten worden bereikt bij mond-, slijmvlies, tong- en amandelontstekingen. De Kombucha drank is ook goed ter behandeling van longaandoeningen, borst- en neusverkoudheden. De heildrank maakt het slijm los.

Naast het drinken van Kombucha zijn er nog tal van andere gebruiksmogelijkheden van Kombucha. Van een milieu vriendelijk haarspoelmiddel tot een perfect milieu vriendelijk schoonmaak middel in de huishouding (om schoon te maken wel lang genoeg laten staan zodat hij fermenteert tot azijn). Je kunt de overbodige scooby’s laten drogen en u heeft een perfect kauw speeltje voor de hond. Je kunt de extra scooby’s pureren in de blender en vermengen met je potgrond voor de kamerplanten of je groentetuintje, ze gaan dan groeien als kool!

Kombucha produceert een veelvoud aan organische zuren en aminozuren, enzymen, sommige B vitaminen en vitamine C. Deze zuren en enzymen maken van Kombucha de heilzame drank voor je gezondheid. De meest bekende heilzame ingrediënten, en hun werking in het lichaam, zijn hieronder in een lijst gezet. Natuurlijk heb je, door het drinken van Kombucha, en afgezien van de onderstaande voordelen, altijd alle voordelen van de probiotische micro-organismen. Het is dus een perfecte en goedkope probiotica. De Kombucha cultuur is met recht een biochemisch powerhuis.

Acetic acid: Werkt als een bewaarmiddel en bescherming en voorkomt de groei van kwaadaardige organismen.

Lactic Acid: Essentieel voor de vertering. Bevordert een goed evenwicht tussen zuur / alkalisch in het lichaam en beschermd mogelijk tegen kanker door een regulering van de bloed pH levels.

Gluconic Acid: Breekt af tot caprylzuur dat bekend staat om zijn anti fungus eigenschappen, en kan dus een geweldige hulp zijn voor diegenen die lijden aan Candida.

Glucuronic Acid: dit zuur ondersteund ook de lever, het heeft een ontgiftend effect en daarom gaat men er van uit dat dit de redden is waarom Kombucha kan helpen om het lichaam te ontdoen van zware metalen en bio-afvalstoffen. Als toxines de lever binnendringen, gaat dit zuur zich binden aan de gifstoffen en worden ze via de nieren uitgescheiden. Eenmaal gebonden aan glucuronzuur kunnen de toxines niet meer ontsnappen. Glucoronic acid is een product van het oxidatie proces van glucose en is een van de meest significante ingrediënten van Kombucha. Wat de ontgifting van het lichaam betreft is het een van de weinige stoffen die werkzaam is tegen toxiciteit door producten van de petroleum industrie, inclusief alle plastics, herbiciden, pesticiden en residuen. Het sluit de phenolen in de lever in en voert ze af via de nieren. Als zodanig is Kombucha erg behulpzaam voor mensen met een allergie. Een ander bijproduct van glucuronic acid is glucosamine, nodig voor een goede vorming van collageen, kraakbeen en het vocht wat de gewrichten smeert en soepel houdt. Dit maakt kombucha zeer effectief tegen artritis.

Malic Acid: speelt een rol bij de detoxificatie van het lichaam door de lever.

Usnic Acid: heeft een antibiotische, speciaal een antivirale werking.

Oxalic Acid: Bevorderd de productie van energie in de cellen. Veel, zo niet alle, gebruikers van kombucha rapporteren een verhoging van het energie level na het drinken van een glas kombucha.

Butyric Acid: beschermt de membramen van de cellen in het lichaam. Butyric en gluconzuur samen versterken de darmwand en voorkomen een Candida Albicans woekering in de darmen.

Vitamine B1 (Thiamine) helpt bij het voorkomen van artritis, atherosclerosis, kanker, schade door vrije radicalen, huidveroudering, beroerte, bescherming van hersencellen en stimulatie van het immuunsysteem.

Vitamine B2 (Riboflavine) helpt bij het voorkomen van artritis en allergieën.

Vitamine B3 (Niacin, niacinamide) helpt bij voorkoming van artritis, haaruitval en beschadiging door vrije radicalen. Helpt bij heling van huidbeschadigingen. Bevorderd het uithoudingsvermogen. Werkt in hoge dosissen als een tranquillizer.

Vitamine B6 (Pyridoxine) helpt bij voorkoming van arteriosclerose, beschadiging door vrije radicalen, reuma en beroerte.

Vitamine B12 (Cobalamin, cyanocobalamin) bevorderd het geheugen en het vermogen om te leren.

Er zijn nog veel meer organische zuren en andere heilzame substanties aanwezig in kombucha. De opsomming hierboven bevat slechts enkele ingrediënten en hun werking in ons lichaam. Noteer ook dat niet iedere batch kombucha hetzelfde is. Veel is afhankelijk van allerlei factoren. Het soort thee, suiker enz. die je gebruikt en temperatuur en tijd spelen een belangrijke rol in de balans, samenstelling, smaak en gezondheidsvoordelen van de verkregen kombucha. Temperaturen onder 16 graden C zijn niet aan te bevelen en leiden meestal tot de dood of contaminatie van je kombucha batch. De ideale temperatuur om kombucha te maken en schimmelvorming te voorkomen is tussen 23.5 en 29 graden C. Dit is de beste temperatuur om probiotische gisting en probiotische bacteriën optimaal te laten ontwikkelen. Een scooby kan fermenteren en een redelijke drank produceren bij temperaturen anders dan boven genoemde, maar als je, je aan de voorwaarden houd krijg je iedere keer een consistente en meer gezonde waardevolle drank waarin al de weldadige ingrediënten in grote hoeveelheden aanwezig zijn.

Op de eerste dag van het fermentatie proces is de pH van de thee net onder de 7.0. Het is dan nog een normaal kopje thee met heel veel suiker. Iedere dag daalt de pH langzaam en de suiker wordt geconverteerd in heilzame zuren en voedingstoffen en je drank wordt iedere dag zuurder. Je kombucha drank gaat dus langzaam van erg zoet naar steeds zuurder. De meeste mensen hebben een bepaalde zuurtegraad waarop ze de kombucha het lekkerst vinden, je moet hierin je eigen smaak bepalen. Hoe zuurder (niet overdrijven! Niet langer dan 14 tot 16 dagen laten fermenteren) hoe meer gezondheidsvoordeel. Volgens de wetenschappers moet de kombucha fermenteren tot een pH van 2.5 tot 3.0. De zure pH stimuleert de maagsappen, helpt het voedsel af te breken en voorkomt stagnatie in het spijsverteringsstelsel. De azijnzuren van kombucha en de melkzuren van Kefir zijn weke zuren. Wanneer ze worden ingenomen reageren ze met mineralen zoals calcium, sodium, potassum en magnesium in de lichaamsweefsels en het bloed, en vormen zo een alkalisch milieu. Dit heet alkalische voeding. En dat is waarom een zure kombucha thee het lichaam helpt om alkalisch te blijven.

Welke thee kun je gebruiken om kombucha te maken?

Kombucha heeft thee nodig om te kunnen fermenteren. Hiermee bedoel ik echte thee, geen kruidenthee. Sterke aromatische oliën zijn ook niet aan te raden. Earl Grey thee bevat bijvoorbeeld bergamot olie en die kan de cultuur ernstig beschadigen of zelfs doden. Er zijn verschillende soorten thee, die allemaal een verschillend resultaat geven, van een lichte smaak tot een sterkere, meer cider smaak. Welke de beste is hangt af van persoonlijke smaak en budget. Het is wel aan te raden om biologische soorten te gebruiken. Hieronder enkele voorbeelden:

Zwarte thee: zwarte thee is gemaakt van theebladeren die volledig gefermenteerd zijn. Het blad is volledig volgroeid voor en produceert een diepe rijke smaak en een amberkleurige drank.

Oolong thee: zit tussen groene en zwarte thee in. Het is gedeeltelijk gefermenteerd tot de bladeren bruin beginnen te worden. Oolong combineert de smaak en kleur van zwarte en groene thee.

Groene thee: groene thee is gestoomd of verhit om oxidatie te voorkomen. Daarna wordt het gerold en gedroogd. Het heeft een karakteristieke delicate smaak en een lichtgroene kleur. De Japanse Sencha thee geeft een speciale fijne kombucha.

Witte thee: witte thee is de zeldzaamste en meest delicate thee. Hij wordt geplukt 48 uur voor hij volgroeid is en open gaat. Anders dan bij groene of zwarte thee wordt witte thee niet gerold of gestoomd, maar gedroogd in de zon. Dit geeft hem meer antioxidatieve eigenschappen. Witte thee heeft ongeveer drie keer zoveel antioxidatieve polyfenolen dan groene thee. Witte thee is de minst bewerkte van alle theesoorten.

Hoe maak je nu goede Kombucha?  Het is zo simpel als het zetten van thee. Zorg dat je een kombucha baby hebt, die zijn (meestal gratis) te verkrijgen. Zoek iemand in uw buurt die kombucha maakt en vraag of je er een krijgt. Het resultaat is dan een sprankelende drank die wat lijkt op appelazijn en champagne. Hoe langer je de drank laat fermenteren, hoe zuurder hij zal worden, en uiteindelijk krijg je kombucha azijn. kijk hier voor het kombucha recept.

Ik hoop dat door dit artikel weer meer mensen getriggerd worden om zelf deze geweldige drank te gaan maken. Het is een perfecte, simpele en goedkope manier om je gezondheid te verbeteren of op peil te houden.

Veel succes en een goede gezondheid!

To Your Health

Lizzy     

Verder naar ‘Kombucha recept